Europa Song Contest Wiki
Advertisement

Kijów – stolica i największe miasto Ukrainy, nad rzeką Dniepr.

Ma status miasta wydzielonego i jest ośrodkiem administracyjnym obwodu kijowskiego. Stanowi także największy ośrodek przemysłowy i kulturalno-naukowy kraju. Posiada rozwinięty przemysł maszynowy, lotniczy, optyczny, precyzyjny, elektrotechniczny i elektroniczny, stoczniowy, chemiczny, lekki, spożywczy i materiałów budowlanych. Miasto jest także ważnym węzłem kolejowym i drogowym. Obsługiwane jest przez dwa międzynarodowe porty lotnicze (Boryspol i Żulany). Znajduje się tu także port rzeczny oraz sieć metra.

Polonia[]

Do czasu odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku Kijów był jednym z najważniejszych ośrodków polskości na dawnych wschodnich ziemiach przedrozbiorowej Polski.

Polacy w Kijowie stanowili elitę społeczną i intelektualną. Na tamtejszym uniwersytecie kadrę naukową i studencką początkowo (po upadku powstania styczniowego) tworzyli prawie wyłącznie Polacy (studenci i wykładowcy ukraińscy i rosyjscy stanowili w tych latach zaledwie około 10% społeczności akademickiej), miasto Kijów w sensie kulturowym natomiast było w ponad połowie miastem polskim. W roku akademickim 1838/39 studenci polscy stanowili 62,5% ogółu studentów. Dzielnicę Łypki zamieszkiwała niemal wyłącznie arystokracja polska, obok rosyjskiej (tutaj znajdowały się posiadłości magnackie Potockich i Branickich), także na głównej ulicy Kreszczatik tętniło polskie życie społecznościowe (tutaj w 1920 wkroczyły polskie dywizje wojskowe, podczas tzw. wyprawy kijowskiej). Na tej głównej alei miasta mieściło się wiele prowadzonych przez Polaków nowoczesnych magazynów, renomowanych firm, banków, hoteli, zakładów rzemieślniczych. Podobnie było na sąsiednich ulicach: Funduklejewskiej, Luterańskiej, Puszkińskiej, Prorieznoj, Wielkiej Włodzimierskiej, Nikołajewskiej i innych. Życie teatralne opierało się niemal tylko na wędrownych polskich trupach. Centrum jednej z polskich dzielnic Kijowa była ulica Kościelna, przy której znajdował się katolicki kościół pw. św. Aleksandra. Odbyły się tam jedne z największych manifestacji w mieście młodzieży polskiej w przeddzień wybuchu powstania w 1863.

Na przełomie wieków XIX/XX rozpoczęła się budowa kolejnego kościoła katolickiego w mieście, według projektu polskiego arch. Władysława Horodeckiego – pw. św. Mikołaja (do lat 60. XIX wieku istniał również kościół w gmachu tutejszego Uniwersytetu). W tym okresie, na przełomie wieków, żyło w Kijowie ponad 35 000 Polaków (1900 rok), liczba ta wzrosła prawie trzykrotnie do roku 1915 i osiągnęła ponad 100 000, co stanowiło 25% ówczesnej populacji Kijowa. Należeli oni do najbogatszych mieszkańców miasta, działało tutaj wiele filii i sklepów z Warszawy; na 142 cukrownie 50% należało do polskich właścicieli. W mieście największą księgarnią i jednocześnie magazynem książkowym z biblioteką były zabudowania na alei Kreszczatik Leona Idzikowskiego – księgarza i wydawcy, który wydał ponad 100 tłumaczeń oryginalnych dzieł polskich, a jego zbiory liczyły setki tysięcy książek. W latach 1860–1863 prezydentem Kijowa był Józef Zawadzki założyciel Towarzystwa Polskiego w Kijowie. Poza tym w Kijowie działało wiele polskich zakładów przemysłowych, szkół prywatnych, pracowniczych, gimnazjów, siedzib gazet, teatrów, sklepów i firm, a także wydawnictw codziennych (np. gazeta Dziennik Kijowski, której nakład wynosił średnio około 5000 egzemplarzy; była prenumerowana zarówno w Kijowie i okolicy, jak również w Moskwie, Petersburgu i Warszawie). Na cmentarzu Bajkowym znajduje się szereg nagrobków Polaków związanych z Kijowem, a także polscy żołnierze polegli w 1920 podczas wojny polsko-bolszewickiej.

Wkład społeczeństwa polskiego w życie miasta drastycznie był ograniczany po upadku powstania styczniowego. Polska społeczność miasta ostatecznie przestała odgrywać w nim znaczącą rolę i zeszła na stanowisko marginalne po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, kiedy to większość tutejszego polskiego życia inteligenckiego, kulturalnego i przemysłowego przeniosła się w granice II Rzeczypospolitej.

W nocy z 7 na 8 kwietnia 1944 roku lotnictwo niemieckie zbombardowało leżącą na terenie Kijowa stację kolejową Darnica, przy której stacjonował 1 Samodzielny Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej pod dowództwem ppłk. Włodzimierza Sokołowskiego (Walki pod Darnicą). W wyniku bombardowania śmierć poniosło 2 oficerów, 19 podoficerów i 22 polskich szeregowców, których pochowano w kwaterze wojennej Cmentarza Darnickiego.

Obecnie w Kijowie mieszka około 7000 Polaków.

Gospodarka[]

Kijów jest głównym centrum gospodarczym Ukrainy z silnie rozwiniętym i zróżnicowanym przemysłem. W mieście zlokalizowane są m.in. zakłady przemysłu: maszynowego, lotniczego (Zakład Lotniczy Antonow), optycznego, precyzyjnego, środków transportu (stoczniowy), elektrotechnicznego, elektronicznego, chemicznego, materiałów budowlanych, lekkiego i spożywczego. Miasto jest gospodarzem międzynarodowych targów. Ważny węzeł komunikacyjny. Kijów posiada też międzynarodowy port lotniczy i trzy linie metra o łącznej długości 63,7 km (50 stacji).

Transport[]

  • dworzec Kijów Centralny
  • port lotniczy Kijow-Zuljany
  • port lotniczy Kijów-Boryspol
  • metro w Kijowie
  • tramwaje w Kijowie
  • trolejbusy w Kijowie

Zabytki i atrakcje[]

  • Sobór Mądrości Bożej (XI, XVIII w.)
  • Ławra Peczerska (XVII–XIX w.)
    • Cerkiew nadbramna św. Trójcy z XVIII wieku
    • Sobór Zaśnięcia Matki Bożej (rekonstrukcja)
    • Cerkiew Spaska na Berestowie
  • Monaster św. Cyryla z XVIII wieku
  • Monaster św. Michała Archanioła o Złotych Kopułach (rekonstrukcja)
  • Cerkiew św. Andrzeja (XVIII w.)
  • Sobór św. Włodzimierza
  • Monaster Wydubicki w Kijowie
  • Kościół św. Mikołaja, w stylu neogotyckim
  • Kościół św. Aleksandra
  • Synagoga Centralna (1897–1898)
  • Kienesa karaimska (XX w.)
  • Pałac Kłowski
  • Złota Brama (Złote Wrota) (rekonstrukcja)
  • Socrealistyczna zabudowa Chreszczatyku z XX wieku
  • Plac Niepodległości (Majdan)
  • Zjazd Andriejewski
  • ZOO
  • Kwatera na cmentarzu Bajkowym z grobami 114 polskich żołnierzy poległych w wojnie 1920

Muzea

  • Muzeum historii Ukrainy w II wojnie światowej
  • Muzeum Wojny w Afganistanie
  • Dom i muzeum Michaiła Bułhakowa (XIX w.)
  • Muzeum Jednej Ulicy
  • Muzeum miniatury
  • Muzeum czarnobylskie
  • Muzeum Wody
  • Muzeum Historyczne
  • Muzeum współczesnego malarstwa ukraińskiego

Pomniki

  • Pomnik przyjaźni między narodami świata
  • Pomnik ofiar wielkiego głodu
  • Polski Cmentarz Wojenny w Kijowie-Bykowni
  • Menora, pomnik w Babim Jarze
  • Pomnik ku czci zamordowanych w Babim Jarze
  • Tablica pamiątkowa ku czci powstańców styczniowych straconych w 1863 w Kosym Kaponierze

Skanseny

  • Skansen w Pirogowie (pod Kijowem)

W 1990 sobór Mądrości Bożej i ławra Peczerska zostały zapisane na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Advertisement